Issiq havoda organizm suyuqlik va energiya yo‘qotadi, oshqozon faoliyati sekinlashadi, terlash ko‘payadi. Shu sababli, ovqatlanish tartibi va taomlar tarkibi odatdagidan farq qilishi kerak.
1️⃣ Suyuqlik yetarli bo‘lishi kerak — suv ichish eng asosiy shart!
🔹Katta yoshli inson kamida 2,5–3 litr suv ichishi tavsiya etiladi.
🔹Issiqda ko‘p terlaganingizda bu miqdor ortadi.
✅Foydali ichimliklar:
➖Toza ichimlik suvi.
➖Qaynatilgan suv.
➖Sovuqlatilgan ko‘k choy.
➖Kompotlar (shakarsiz).
➖Qatiq, ayron, kefir.
⚠️Eslatma: Gazlangan ichimliklar, shirin va sun’iy sharbatlar tana suvsizlanishini kuchaytiradi — ulardan voz kechgan ma’qul.
2️⃣ Yengil va hazm bo‘ladigan ovqatlar tanlang
Issiqda organizm og‘ir ovqatni qiyin hazm qiladi. Shuning uchun quyidagilarga e’tibor bering:
• Suli yormasi, grechka, bug‘doyli taomlar (ko‘p yog‘siz).
• Qaynatilgan yoki bug‘da pishirilgan go‘sht (tovuqli, baliqli).
• Ko‘katlar, sabzavotli salatlar.
• Sut mahsulotlari (ayniqsa, qatiq, kefir).
• Yengil sho‘rvalar – sabzavotli yoki sutli.
❌Tavsiya etilmaydi:
• Qovurilgan, yog‘li taomlar (kabob, palov).
• Konserva va dudlangan mahsulotlar.
• Tez tayyorlanadigan fast-fudlar.
• Achchiq, tuzli, qattiq hazm bo‘ladigan mahsulotlar.
3️⃣ Meva va sabzavotlar — yozgi ovqatlanish asosi
Suvga boy va foydali mahsulotlar:
🍉 Tarvuz, qovun – tanani sovutadi, suyuqlikni to‘ldiradi.
🍅 Bodring, pomidor, ko‘k piyoz, ko‘katlar – vitamin va minerallar manbai.
🍏 Olma, nok, qulupnay, anor, o‘rik – ichak faoliyatini yaxshilaydi.
⚠️Lekin, meva va sabzavotlar yaxshi yuvilishi va iste’moldan oldin sovuq suvda chayilishi lozim.
4️⃣ Ovqatni kichik porsiyada va tez-tez iste’mol qiling
🔹Kuniga 4–5 mahal yengil va oz miqdorda ovqatlanish — eng to‘g‘ri yondashuv.
🔹Ovqatlanish oralig‘i 3–4 soatdan oshmasligi kerak.
🔹Haddan ortiq to‘yib ovqatlanish issiqda holsizlik, bosh og‘rig‘ini kuchaytiradi.
5️⃣ Ovqatni tayyorlash va saqlash gigiyenasiga amal qiling
➖Jazirama issiqda ovqat tez buziladi — pishirilgan taomni xona haroratida 2 soatdan ortiq saqlamang.
➖Faqat to’g‘ri yopilgan idishda, muzlatkichda saqlang.
➖Tashqarida uzoq vaqt saqlanadigan taomlar: qaynatilgan tuxum, non, yong‘oq, quritilgan mevalar.
6️⃣ Nonushta — eng muhim taomlanishdir
✅Ertalab soat 7:00–8:00 atrofida quvvat beruvchi, lekin yengil nonushta qiling:
• Suli bo‘tqasi + sut.
• Qaynatilgan tuxum + sabzavotli salat.
• Non + asal + choy.
7️⃣ Issiqda iste’moldan cheklanishi kerak bo‘lgan mahsulotlar:
🔹Qovurilgan, yog‘li ovqatlar — og‘ir hazm bo‘ladi, issiqlikni kuchaytiradi.
🔹Gazli ichimliklar — suvsizlanishga olib keladi.
🔹Muzqaymoq (ko‘p miqdorda) — oshqozonni sovutib, shamollatishi mumkin.
🔹Shirinliklar, tortlar — tez buziladi, ichak kasalligi xavfi bor.
Issiq kunlarda to‘g‘ri ovqatlanish tanani sovutadi, suvsizlanishning oldini oladi va yozgi kasalliklardan asraydi. Ko‘proq suyuqlik iching, yengil ovqatlar tanlang, meva-sabzavotlar iste’molini ko‘paytiring — bu sog‘lom yoz garovidir!
Sanepidqo’mita Toshkent shahar boshqarmasi
Mirobod tumani bo’limi